ÇOCUĞUN GÖZÜNDEN ANNE

ÇOCUKLAR ANNELERİNİ NASIL GÖRÜR ACABA?

Hepimiz merak etmişizdir; "Acaba çocuğum beni nasıl görüyor? Ben nasıl bir anneyim?..." Her çocuk özellikle daha fazla zaman geçirdiği annesini gözlemleyerek ve yaşayarak  tanır. Bu yüzden annenin rol-model davranışları çocuk için hayati önem taşır.

Çocukların gözünden anneler; gün içinde ağırlıklı olarak gösterdikleri davranışlar, kullandığı cümleler ve uyguladıkları disiplin metotlarına göre 6 gruba ayrılmış. Hiçbir anne tam olarak belli bir gruba ait olamaz. Gün içindeki psikolojik durum, yaşantılar, hastalıklar vs annenin ait olduğu grubun sürekli değişmesini sağlar. Peki siz ağırlıklı olarak hangi grupta duruyorsunuz?



                                                        1. OTORİTER ANNE

BASKIN / TUTUCU / DİKTATÖR MODEL

• Evde ağırlı kontrol annededir.
• Babadan çok annenin sözü geçer.
• İzinler anneden alınır.
• Yapılacak ya da yapılmayacak şeylere anne karar verir.
• Emir kiplerini sıkça kullanırlar.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"İzin vermiyorum!"

"Odanı topla!"

"Ağlarsan döverim!"

"Atlama/zıplama/oynama...!"

"Etrafı dağıtma!"

"Çabuk yatağa!"

"Bilgisayar başından kalk!"

"Yemeğini bitir!"

"Üstünü kirletme!"

"Oyuncaklarını dağıtma!"

"Yasak!"

"Şimdi polis amca sana kızacak!"...

                                                      2. AŞIRI KORUYUCU ANNE

• Sürekli olarak "Çocuğuma bir şey olacak!" korkusu taşır.
• Çocuğun hastalanması/yaralanması vs anne için dünyanın sonu haline gelir.
• Çocuğun başına bir şey geleceği korkusundan, çocuğa sorumluluk vermekten kaçınır.
• Öz bakım becerilerinin gelişmesine ket vurur, çocuğun yapacağı her şeyi kendi yapar.
• Bağımsız hareket etmesine asla izin vermez.
• Çocuğu konusunda aşırı ilgi beklentisindedir.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"Dur ben yaparım!"

"Sen dik dur, ayakkabılarını ben bağlarım"

"Sen kaşık tutamazsın, ben yediririm"

"Lütfen ağlama, ne istersen alacağım"

"Sokakta tek başına oynayamazsın, ben de gelip seni izleyeceğim"

"Arkadaşlarınla parka gitmene izin veremem, ben de geleceğim"

"Yatağını ben toplarım, sen oyun oyna"

"Dağıtsan da önemli değil, oyuncaklarını ben toplarım"

"Yürümene gerek yok, ben seni kucağıma alırım"

"Sıkı giydireyim de aman hasta olma"

"Sen uğraşma,ben hallederim"...

                                                 3. İLGİSİZ ANNE

• Bu anneler için hayata dair her şey, çocuktan önce gelir.
• Çocuk genellikle babanın isteği, çevre baskısı ya da istenmeden dünyaya getirilmiştir.
• Aşırı koruyucu anne modelinin tam zıttıdır, diyebiliriz.
• Anne sosyal medya ile, çocuğun ihtiyaçlarını aksatacak kadar haşır neşir durumdadır.
• Genellikle çocuğun söylediklerine kulak asmaz ya da dinler gibi yapalar ama dinlemezler.
• Çocuk onlar için tamamen bağımsız, kendi kendine hareket edebilmelidir.
• Evin temizliği, yapılacak yemek ya da gezilecek yerler çocuğun ihtiyaçlarından önce gelir.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"Git başımdan!"

"Şunu yazayım döneceğim sana"

"Bir dakika bile sabredemiyorsun!"

"İşim var!"

"Daha sonra söyle!"

"Git televizyon izle!"

"Al şu tableti/telefonu bir kenarda sessizce oyna!"

"İstersen atla bak gör neler olacak!"

"Yaralanınca sakın bana ağlama!"

"Düşersen yanıma gelme!"

"Bilmiyorum, git babana sor!"

"Seninle uğraşamam!"

"Ben uyuyorum, kendi yemeğini kendin ye!"

"Susar mısın lütfen!"...

                                                         4. MUTSUZ ANNE

• Bu anneler de ilgisiz annelerde olduğu gibi genellikle çocuğu istem dışı dünyaya getirmiştir.
• Sürekli şikayet halindedirler.
• Başka anneler için çok sorun teşkil etmeyen şeyler bu anneler için bağırıp çağırmaya sebeptir.
• Hayat şartlarından sürekli yakınırlar.
• Çocuğu suçlayıcı bir üslup kullanırlar.
• Çocuğun ihtiyaçlarını gidermekte aceleci değildirler.
• Çocukla iletişim kurmakta zorlanırlar ya da iletişim minimum seviyededir.
• Baba ile işbirliği yapmakta zorlanırlar.
• Çocuğu sürekli birilerinin başına atıp, uyuma ya da evden birkaç saatliğine de olsa uzaklaşma isteğindedirler.
• Bu anneler çocuklarına vicdan azabı çektirerek, uslu durmalarını sağlamaya çalışırlar.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"Uykum var"

"Seni anneannene/babaannene bırakayım mı?"

"Beni çok üzüyorsun!"

"Senin yüzünden hasta oldum"

"Başımı ağrıtıyorsun, sessiz ol!"

"Böyle yaparsan hasta olurum, beni hastaneye götürürler, sen de yalnız kalırsın!"

"Lütfen gidip diğer odada oynar mısın!"

"Zaten baban da hep öyle yapar!"

"Babana çekmişsin!"

"Böyle yapmaya devam edersen seni terk ederim, kendine başka anne bulursun!"...

                                                     5. POLLYNNA ANNE

• Pollynnacılık "aşırı iyimserlik" anlamında kullanılır. Bu anneler kötü durumlarda bile aşırı iyimser davranarak çocuğun gerçeklerden uzak kalmasını sağlar.
• Çocuğun başarılı olmasını sağlamaktan yana değil, başarısızlığını örtbas etmekten yana tutum sergilerler.
• Çocuğu başaramayacağı şeylerin altına sokabilirler ve çocuğun hayal kırıklığı yaşamasına sebep olurlar.
• Hedefleri gerçeklikten uzaktır.
• Yaşanan kötü olayları çocuktan saklarlar ve gerçekle yüzleşmesine engel olurlar.
• Otoriteleri sağlam değildir.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"Bir şey olmaz:)"

"Amaan ne olacak!"

"5 yaşındasın ama bence araba kullanabilirsin:)"

"Deden öldü ama yakında geri gelecek, sana hediyeler getirecek"

"İstediğin kadar arkadaşlarının evinde kalabilirsin, tabi ki izin veriyorum"

"Yeter ki iste!"

"3 yaşında da olsan yürüyen merdivenden tek başına inebilirsin, sana inanıyorum"

"Eminim senin suçun değildir"...

                                                6. DEMOKRATİK ANNE

• İdeal anne modelidir.
• Çocuğa yeterince zaman ayırır ve zamanı kaliteli değerlendirir.
• Çocuğuyla iletişimi maksimum seviyededir.
• Çocuğun ihtiyaçlarına zaman kaybetmeden cevap verir.
• Sevgisini belli eder.
• Çocuğuna gerçekleri söylemekten ve yaşına uygun şekilde ifade etmekten asla kaçınmaz.
• Çocuğuna "Hayır!" demeyi bilir.
• Çocuğun gelişimini takip eder, kendini geliştirir.
• Çocuğuyla arkadaş değil, çocuğuna gerçek bir anne olur.
• Otoritesi sağlam ve insancıldır.
• Baba ile iletişim kurup, iş birliği yapmakta ustadır.
• Çocuğunu kıskanmaz.
• Çocuğun her şeye ve her şeyin en iyisine sahip olması için değil, ihtiyacı kadar ve mutlu olabileceği derecede sahip olması için çabalar.

Ağırlıklı olarak kullandıkları cümleler:

"Seni seviyorum"

"Seninle vakit geçirmeyi seviyorum"

"Sen benim için değerlisin"

"Başarabilirsin, sana inanıyorum"

"Bunu yapabilmek için daha çok küçüksün, şunu denemeye ne dersin?"

"Denemek ister misin?"

"Seni dinliyorum"

"Başarısız olman seni sevmeyeceğim anlamına gelmez"

"Bir sonrakinde daha başarılı olabilirsin"

"Bunu bilmiyorum ama araştırıp seninle paylaşacağım"

"Birlikte öğrenelim mi?"

"Babanla konuşup, senin için doğru kararı almamıza zaman tanı lütfen"

"Bunun doğru olmadığını, bir kez daha düşünmeni istiyorum"

"Dikkat etmezsen düşebilirsin, yaralanmanı istemem"

"Sana hediye olarak çok güzel bir kitap aldım, eminim çok seveceksin"

"Bunun için şuan param yok, belki daha sonra alabiliriz"

"Bunun gerekli olduğunu düşünmüyorum, gereksiz şeyler almak güzel değildir"

"Birlikte spor yapmak / dua etmek / bisiklete binmek... ister misin?"

Demokratik bir anne olmak; sabır, tecrübe ve zaman isteyebilir. Diğer annelik aşamalarından geçmeden yani tecrübe kazanmadan demokratik bir tutum sergilemek oldukça güçtür. Hiçbir annenin kullandığı cümleler yüzünden kendini belli bir kategoriye sokup, üzülmesine gerek yoktur.

Annelik hayat boyu süren bir süreçtir, her zaman daha iyisi için çabalamak en yerinde tutum olacaktır.

DERYA GÜNEŞ

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENİ