ÇOCUĞUM PARMAĞINI EMİYOR!

                                            PARMAK EMME

Parmak emme davranışı hemen hemen bütün annelerin çocuklarında gördüğü bir durumdur. Birçok anne bu durumu daha küçük yaşlardan itibaren sorun kabul edip, kalıcı zararlar bırakan yaptırım yollarına gidebilir. Parmak emme davranışı konusunda bütün annelerin mutlaka bilgi sahibi olması gerekir.

Parmak emme davranışı, anne karnında başlayıp, 3-4 yaşlarına kadar devam eden ve normal kabul edilen bir davranıştır. Doğumdan sonra çocuğun her şeyi ağzı ile tadarak öğrendiği bir “oral” dönem vardır (0-1 yaş arası). Çocuk bu dönemde eline aldığı her şeyi ağzına götürür, tat alma duyusu ile öğrenmeye çalışır. Dolayısıyla çocuk parmak emme davranışını da bu dönemde daha çok geliştirebilir. Bu davranış özellikle 18 ay civarında artış gösterir ve 4 yaşına kadar azalarak ortadan kalkar. 3-4 yaşlarındaki bir çocuğun parmağını emmesi olağan bir durumdur ve çocuk 3 yaşına kadar böyle bir davranışta bulunduğunun farkında dahi olmaz. Dolayısıyla çocuğa 4 yaştan önce konu ile ilgili yaptırım uygulamak son derece gereksizdir. Eğer çocuk 5-6 yaşına gelmiş ve hala parmağını emiyorsa o zaman bir şeyler yapmanın vakti gelmiş demektir.

 ÇOCUKLAR NEDEN PARMAK EMER?

Doğal parmak emme süreci bittikten sonra (en geç 4 yaş) çocuğunuz hala parmak emmeye devam ediyorsa bunun çeşitli sebepleri olabilir;

·         diş çıkarttığı için diş etlerinin kaşınması
·         yeni bir kardeşin doğması
·         oturulan evden, sokaktan, semtten taşınılması
·         okulunun değiştirilmesi
·         anne-baba arasındaki geçimsizlik ya da uyumsuzluk
·         içe kapanıklık
·         huzursuzluk
·         annenin çalışması
·         babanın çocuğa karşı ilgisiz olması
·         model alma (birinden görüp taklit etme)
·         çocuğun kendini güvende hissetmemesi
·         memeden erken kesilmesi
·         yanlış ek gıdalar verilmesi
·         şiddet
·         okul korkusu/başarısızlık korkusu
·         fobiler/korkular
·         çocuğun arkadaş edinmekte zorlanması
·         öz güven eksikliği
·         çocuğun, aile bireyleri, arkadaşları, bakıcısı, öğretmeni tarafından psikolojik baskı ya da şiddet görmesi..

Bunlardan biri ya da birkaçı çocuğun parmağını emmesine neden olabilir. Ailelerin öncelikle bu durumları tespit etmesi gerekiyor. Daha sonra tespit sonuçlarına göre yaptırıma gidilebilir.

PARMAK EMMENİN ZARARLARI

Ø  Çocuğun, aileden aşırı baskı görme sonucu öz güven kaybı

Ø  Çocuğun, çevresi tarafından “ciddiye alınmadığı” algısına kapılması

Ø  Alay konusu olması

Ø  Diş yapısında özellikle 3 yaştan sonra meydana gelen bozukluklar

Ø  Damak ve dudak yapısında meydana gelen bozukluklar

Ø  Konuşmanın gecikmesi ya da sesleri düzgün çıkartamama

Ø  Parmağın sürekli ağızda olmasından dolayı, tırnak yemeye davetiye çıkarılması

Ø  Mikrop kapmaya açık hale gelme

Ø  Ağız yoluyla alınan enfeksiyonların artması

Ø  Uzun süreli parmak emmelerde parmak derisinde meydana gelen deformasyon…

Bütün bunların hepsi çocuğun ilerideki yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir. Ailenin böyle durumlarda mutlaka doğru bilgi sahibi olup, çocuğa doğru şekilde yaklaşması gerekir. Bu dönemlerde çocuğa verilecek olumsuz bir tepki ya da uygulanacak yanlış bir yöntem zararların katlanarak artmasına sebep olabilir.

PARMAK EMEN ÇOCUKLARDA AİLENİN YAPMASI GEREKENLER

ü  Öncelikle durum tespiti yapın (neden parmağını emiyor, yaşı kaç, normal süreçte mi-absürd süreçte mi, ben çocuğumu yeterince iyi tanıyor muyum…?)

ü  Eğer çocuk 4 yaşından küçükse, genellikle uykuya dalarken emer parmağını, eline uyku eldiveni takabilirsiniz.

ü  “parmağını emme” gibi ani çıkışlar yapmayın.

ü  “parmağını emersen parmağın erir” gibi korkutucu şeyler söylemeyin.

ü  Parmağını emdiği zaman bunun çocukça olduğunu dalga geçmeden, yaşına göre seçeceğiniz, kırıcı olmayan cümlelerle, anlayacağı dille anlatın.

ü  Baba ile mutlaka işbirliği halinde olun.

ü  Çocuğunuzla dikkat çekecek faaliyetler yapın.

ü  Elleriyle uğraşacağı etkinliklere yöneltin (fidan dikmek, Legolarla oynamak, mutfakta anneye yardım etmek, abaküsle oynamak…)

ü  Çocuğun bakıcısı, öğretmeni, yakın çevreniz (anneanne, babaanne, dede, amca, hala, teyze, komşu…)mutlaka irtibat halinde olup onları durumdan haberdar edin ve çocukla dalga geçmemeleri, bunun zor ve aşılması gereken bir süreç olduğu hakkında konuşun.

ü  Babanın çocuğa karşı her zaman ilgili olması konusunda baba ile konuşun.

ü  Parmağını emdiği zaman bağırmayın, yüz ifadenizi bozmadan ve bir şey demeden parmağını ağzından çekin.

ü  Parmak emmek için artık büyüdüğünü ona söyleyin.

ü  Çocukla, rahatsız olduğu bir şey olup olmadığı hakkında mutlaka iletişim halinde olun.

ü  Çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlayın.

ü  “ben annenim ve her zaman yanında olacağım” algısını yaratın.

ü  Oral dönemini sağlıklı bir şekilde atlatmasını sağlayın.

ü  4 yaşına kadar emzik emmesine karşı çıkmayın.

ü  Korkularını öğrenmeye çalışın ve buna göre bir yol izleyin.

ü  Çocuğu, yaşına uygun gıdalarla besleyin.

ü  Evdeki huzursuzluğu çocuğa yansıtmamaya gayret edin.

ü  Çocuğu strese sokacak beklentiler içine girmeyin.

ü  En önemlisi; çocuğunuzu her zaman önemseyin ve ona saygı duyun. Kendine güvenen çocuk, çocukluk döneminde karşılaşılan sorunları, öz güven kaybı olan çocuktan çok daha hızlı ve sağlıklı şekilde atlatır unutmayın.

                                                                           DERYA GÜNEŞ

                                                                           OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENİ